Những Thắc Mắc về trồng hoa phong lan phần 2

Những Thắc Mắc về trồng hoa phong lan phần 2

1. Xin chỉ cách gây giống Cymbidium từ những củ già.

Chọn những củ già có 1 hay 2 mầm nhỏ ở dưới gốc, cắt bỏ rễ chết hay thối. Lấy vôi ăn trầu hay dùng thuốc trừ nấm bôi vào các vết cắt. Bóc bỏ bẹ lá hay màng che rồi rửa sạch, bỏ vào bao nylon bịt kín lại hoặc có thể vùi 1/3 củ trên cát. Chừng 1-3 tháng sẽ mọc mầm. Những củ tách ra vào mùa xuân sẽ ra mầm chóng hơn những củ tách quá muộn. Khi cây con cao chừng 1-2 inhches có thể mang trồng với vỏ cây loại nhỏ. Tùy theo điều kịên chăm nuôi, những cây này sẽ có hoa trong vòng 3-4 năm.

2. Xin cho biết nên dùng chậu bằng đất nung hay chậu nhựa?

Chậu bằng nhựa (plastic pot) thông dụng và tiện lợi hơn chậu đất (clay pot) bởi vì chậu nhựa rẻ tiền hơn, nhẹ hơn và không bị đọng muối, khoáng chất hay mốc meo như chậu đất. Nhưng chậu nhựa không thoáng khí và hay bị lật đổ. Muốn đục lỗ ở ngang hông chậu có thể dũng lưỡi khoan lỗ khóa ½ inche hay mua chiếc glue gun dùng để dán keo có thể làm chảy nhựa tạo ra lỗ thủng. Muốn khỏi bị đổ hãy dùng đá lót dưới đáy chậu.

3. Khi phun thuốc trừ sâu hay trừ nấm trên lá lan thường bị chẩy đi mất, xin chỉ cách nào khỏi bị chẩy đi.

Lá cây lan thường trơn bóng và nghiêng dốc cho nên khi phun thuốc trừ sâu hay bón phân nên pha thêm một chút xà phòng rửa chén, 1 thià cà phê cho 1 gallon nước. Xà phòng có tác dụng làm cho lá không trơn nên thuốc hay phân bón có thể dính vào lá, hơn nữa xà phòng làm cho sạch lá và các sâu bọ không ưa.

 

==========================

 

1. Tại sao không nên dùng những thứ phân hột hay phân viên để bón cho lan?

Lan là một loài hoa không cần nhiều phân bón, nhất là các loại nguyên giống, do đó khi bón phân cần pha cho thật loãng chỉ bằng ¼ lời chỉ dẫn của nhà chế tạo là đủ. Tuy loãng như vậy mỗi tháng chúng ta phải tưới nước một lần cho thật đẫm để trôi sạch chất muối đọng lại trong châu. Khi dùng phân hột hay phân viên chúng ta không thể nào kiểm soát được nồng độ của phân bón, nhất là những thứ dùng cho cỏ cây quá mạnh đối với lan. Loại phân này sẽ làm cháy rễ. Xin xem chi tiết bài tưới nước, bón phân.

2. Tại sao cây Dendrobium anosmum (dã hạc) Dendrobium aggregatum (kim điệp) của tôi mọc rất tốt mà không ra hoa?

Có 3 yếu tố làm cho cây không ra hoa: bón nhiều phân có chất nitrogene quá cao, tưới quá nhiều nước trong giai đoạn cây cần nghỉ, thời gian này không đủ lạnh làm cho rụng lá. Vì vậy khi cây đã ngừng tăng trưởng, ngưng bón phân 30-10-10 mà bón bằng phân 10-30-30. Vào muà đông ngưng bón phân, tưới bớt nước hoặc ngưng tưới nước, trời lạnh xuống cây sẽ rụng lá và sẽ ra hoa vào mùa xuân.

3. Mấy cây lan tôi trồng ở trong nhà bị rệp đen (aphid) rệp đỏ (red spider mite) và loại có vẩy mềm (soft scale) Tôi đã dùng thử nhiều thứ thuốc mà không sao diệt trừ được. Tôi không muốn dùng những thuốc diệt sâu bọ nặng mùi ở trong nhà. Xin vui lòng chỉ dẫn.

Luôn luôn nhớ rằng thuốc diệt sâu bọ không diệt được những trứng sâu vì có một màng che bảo vệ. Vì vậy khi phun thuốc phải phun nhiều lần cách nhau một tuần lễ để diệt hết những sâu bọ vừa mới nở. Không muốn dùng những thứ nặng mùi, nên mua xà phòng Dr. Bronner‘s Pippermint Soap ở tiệm bán thức ăn dinh dưỡng (health food store). Pha một thìa cà phê vào một quart nước rồi dùng bình phun, phun cho mạnh. Còn không mang ra ngoài phun thuốc, để cho hết hơi rồi mang vào trong nhà.

4. Cây lan hồ điệp (phalaenopsis) khi mua rất khỏe mạnh, tôi để trong nhà gần cửa sổ có nắng. Trong nhà nhiệt độ khoảng 74°F, mỗi tuần tưới 2 lần. Lá tự nhiên mềm sèo, tôi ngưng bón phân nhưng không thấy dấu hiệu tốt. Tôi phải làm sao?

Không rõ cây trồng bằng gì? Vỏ cây hay rêu? Tuy nhiên dù là vỏ cây, tưới mỗi tuần 2 lần là quá nhiều, chỉ nên tưới từ 7 cho đến 10 ngày một lần. Nếu trồng bằng rêu (sphagnum moss) 3 tuần hay một tháng mới tưới một lần. Hãy rút cây ra khỏi chậu, quan sát có thối rễ hay không? Nếu thối, cắt bỏ rễ thối trồng lại bằng vỏ cây hay rêu mới ngưng tưới trong 2 – 3 tuần rồi hãy tưới như trên.

 

===========================

 

1. Tôi muốn có một số hoa lan Việt Nam, xin chỉ dẫn làm sao mua được.

Muốn có một số hoa lan quê nhà, trước hết phải:

• Tìm hiểu tên khoa học của các cây lan Việt Nam, xem bài Hoa Lan Việt Nam, Hương lan hoặc mua cuốn Phong Lan Việt Nam cuả Trần Hợp.
• Tìm hiểu giống lan ưa thích xin xem hình trong sách A Golden guide of Orchids, hay Botanica’s Orchids hay The Illustrated Encyclopedia of Orchids.
• Hỏi người bán hàng hoặc mua theo catalog

2. Xin cho biết tên khoa học của một số lan Việt Nam như Long tu, Dã hạc, Hạc vĩ v.v...

Xin kể một vài tên hoa lan Việt Nam như sau:

Aerides houlettiana = giáng hương quế
Aerides odorata = giáng hương thơm
Calanthe rubens = bầu rượu xuân
Calanthe vestita = bầu rượu tím
Cymbidium dayanum = bích ngọc
Cymbidium sinense = mặc lan
Dendrobium anosmum = dã hạc
Dendrobium aphylum = hạc vĩ
Dendrobium primulinum = long tu

Lan Việt Nam còn rất nhiều có thể lên tới 1000 giống, nhưng tên gọi không đồng nhất, nhiều người gọi cả 3 giống Dendrobium ở trên là long tu cả, hơn nữa tất cả các giống dendrobium đều gọi là Hoàng thảo mặc dầu hoa vàng, trằng hay tím.

3. DENDROBIUM ANOSMUM
Tôi có một cây Dendrebium anosmum (dã hạc) có 2 cành già đã trụi lá và một cành còn lá. Tôi cứ yên trí là sẽ ra hoa ở cành già, nhưng lại ra vài hoa ở phần ngọn của cành có lá, xin giải thích dùm.

Giống Dendrobium anosmum hay aphylum hay primulinum hay parishii không ra hoa ở cành đã mọc từ một, hai năm trước mà chỉ ra hoa ở cành mới mọc. Vào muà Xuân, Hè tưới đẫm nước và bó nhiều phân cho cây mọc mạnh. Vào cuối muà thu tuới bớt nước, rồi để cho lạnh xuống 50^oF vài tuần lễ cho rụng hết lá, như vậy lan sẽ ra hoa nhiều từ gốc đến ngọn.

 

BÙI XUÂN ĐÁNG